(Onderstaand artikel schreef ik in 1997:)
Trautje en Arnold Tholen uit Koningsbosch overleefden
gruwelen concentratiekamp
"Ook doden moesten mee op appel"
Trautje en Arnold Tholen-Gielen uit Koningsbosch werden 53 jaar geleden tijdens een poging om door het front heen te breken
opgepakt. Wat volgde was de meest gruwelijke periode uit hun
leven. Trautje: "Wie 's nachts in de barakken in Bergen-Belsen
stierf, moest 's morgens evengoed mee op appel. De lijken
moesten we daar zelf naartoe slepen."
Een grauwe dag in december. Trautje Tholen kijkt wat
mistroostig uit het raam. "Bij zo'n somber weer als vandaag
voel ik me altijd wat depressief", zegt Trautje. "Eigenlijk is
daar geen reden toe, maar dat is iets wat ik heb overgehouden
aan het concentratiekamp. Als jong meisje was ik altijd heel
spontaan en opgewekt. Nu ook nog wel, maar ik kan nergens
meer echt blij om zijn." Wie weet wat Trautje (77) en haar man
Arnold (79) 53 jaar geleden meemaakten, kan zich daarbij wel
iets voorstellen. Arnold begint zijn verhaal dat eigenlijk met
geen pen te beschrijven is: "Op 7 november 1944 zijn we met de
hele familie van Koningsbosch naar Montfort geëvacueerd. Via
een zekere kapelaan Hermkes, die daar ook zat, kwamen we in
contact met de Duitse Feldwebel Cox. Die Feldwebel deed zich
voor als een anti-SS'er maar wilde ons, zoals later bleek, er
alleen maar in luizen. Hij beloofde ons, in ruil voor
behoorlijk veel geld, door het front heen te loodsen. De
afspraak was dat hij ons bij Susteren zou opwachten. Wij
lieten ons met een hele groep de Rijksweg afzakken, ons
herkenningsteken was de witte rugzak. Ter hoogte van hotel De
Pauw in Echt stond Feldwebel Cox ons met zijn soldaatjes al op
te wachten. Als snel merkten we dat er iets niet in de haak
was, plots werden we omsingeld en afgevoerd naar de
landbouwschool in Pey waar we in een lokaal werden opgesloten.
Ik zie nog zo voor me hoe die Feldwebel in de schuifdeur zich
nog één keer triomfantelijk aan ons liet zien. Diezelfde nacht
nog werden we afgevoerd naar Waldfeucht, van daaruit ging het
via Hückelhoven naar Wassenberg, waar we ook met de
kerstdagen zaten. Een beetje weke pudding, dat was ons
kerstdiner. Een paar dagen later zijn we vervoerd naar
Klingelpütz, een gevangenis in Köln. Daar zaten geen SS'ers
maar gewone Duitse militairen." Trautje: "Dat waren geen
slechte mensen, die soldaten hadden zelfs medelijden met ons,
wetende wat ons te wachten stond. Ze zeiden tegen me: als je
wilt, kun je hier blijven om te poetsen. Maar ik wilde liever
bij mijn eigen mensen blijven. Wist ik veel wat een
concentratiekamp was, daar had ik nog nooit van gehoord!"
Veewagens
In Klingelpütz raakten Arnold en Trautje elkaar uit het oog.
Trautje werd afgevoerd naar Bergen-Belsen, Arnold werd op de
trein naar Buchenwald gezet. "Het was meer dan twintig graden
onder nul, in veewagens zijn we vijf dagen en vijf nachten
onderweg geweest, en dat zonder eten en drinken!", herinnert
Arnold zich. "Één keer is mijn broer Heinz even het perron
opgegaan om wat sneeuw te verzamelen zodat we onze lippen
vochtig konden maken. Na aankomst in Buchenwald moesten we
eerst al onze sieraden afgeven, daarna werden we helemaal
ondergedompeld in een bad om te ontluizen. Vervolgens werden
we poedelnaakt in de buitenlucht gezet en kregen we een soort gestreept
boevenpak en klompen aan, natuurlijk bood dat nauwelijks
bescherming tegen de striemende kou. Daarna werden we van kop
tot teen kaal geschoren. Toen moesten we naar de houten
barakken, daar begon de echte ellende pas ..."
Rozenkrans
In Buchenwald zag Arnold dagelijks honderden mensen voor zijn
ogen sterven, Trautje maakte in Bergen-Belsen hetzelfde mee.
"Één kommetje soep per dag, dat was alles, met als gevolg
ondervoeding", zegt Arnold. "Om in een iets betere situatie te
komen, heb ik me na een week of drie aangemeld als
electricien, want dat was mijn beroep. Achteraf gezien heeft
dat mijn leven gered. Ik heb daar toen afscheid moeten nemen
van mijn vader, mijn broer en kapelaan Hermkes. Ik zou ze
nooit meer terugzien. Ik kwam te werken in de fabriek
Schönebeck, achthonderd meter onder de grond. Daar maakten de
Duitsers hun eerste straaljagers. Van wat binddraad vlocht ik
een kruis en maakte ik een rozenkrans, het geloof bood houvast
voor mij." Ondertussen ging het met Trautje zomogelijk nog
slechter: "Om vier uur 's morgens moesten we ons altijd melden
op het appel, met zo'n 40.000 mensen tegelijk! Wie 's nachts
in de barakken stierf, moest toch mee op appel, iedereen moest
immers geteld worden! De lijken, keihard geworden door de
vorst, moesten we daar zelf naartoe slepen. De bevrijding door
de Engelsen kwam net op tijd. Het had echt geen veertien dagen
meer moeten duren of ik had het niet gehaald. Op het laatst
woog ik nog maar 25 kg, ik had tyfus, zat vol zweren en had
geen haar meer op mijn hoofd." Arnold wist via een moedige
vluchtpoging tijdens een transport te ontsnappen. Op 18 juli
1945 zagen Trautje en Arnold elkaar voor het eerst weer. Hoe
wisten zij zich in zo'n onmenselijke omstandigheden staande te
houden? Arnold: "In een concentratiekamp mag je nooit de moed
verliezen, je moet een ijzeren wil hebben en hoop op leven.
Geloof me, zodra je je laat hangen, ben je binnen een week
dood, ik heb het zelf meegemaakt!"
Zakelijke blogs op je website en social media-kanalen zijn onmisbaar voor de groei van je bedrijf. Maar heb je niet de kennis, geen tijd of inspiratie om een blog te schrijven? Ik neem het graag van je over! Bekijk hieronder de verschillende mogelijkheden voor je blogabonnement.
MAANDELIJKS:
- Één blog per maand
- Circa 350 woorden per blog
- SEO-geoptimaliseerd
- Incl. contentplanning
- Incl. feedbackronde
- Minimaal 6 maanden looptijd
€ 200,-- PER BLOG *
TWEEWEKELIJKS:
- Één blog per twee weken
- Circa 350 woorden per blog
- SEO-geoptimaliseerd
- Incl. contentplanning
- Incl. feedbackronde
- Minimaal 6 maanden looptijd
€ 175,-- PER BLOG *
WEKELIJKS:
- Één blog per WEEK
- Circa 350 woorden per blog
- SEO-geoptimaliseerd
- Incl. contentplanning
- Incl. feedbackronde
- Minimaal 6 maanden looptijd
€ 150,-- PER BLOG *
* De genoemde prijzen zijn excl. 21% BTW