leef niet in angst!

 In deze ongewone tijden van corona hebben kennelijk nogal veel mensen er last van te worden overmand door gevoelens van angst en onzekerheid. Maar tenzij je zelf door die ziekte wordt getroffen, je baan bent verloren of die dreigt die kwijt te raken, een horecaondernemer bent met veel omzetverlies, een artiest bent die niet meer kan optreden of anderszins direct bent getroffen door de coronacrisis, is er mijns inziens geen reden om je daarover al te zeer zorgen te maken. 

 

 

 


 Desondanks lijkt het alsof de geest van corona als een grauwe sluier over de samenleving hangt. En dat terwijl corona voor het overgrote deel van de Nederlandse burger – afgezien van het lullige mondkapje dat sommigen in het openbaar vervoer moeten dragen en het even geen feestjes kunnen houden – op de keper beschouwd nauwelijks gevolgen heeft voor het dagelijkse leven.

 

Volgens mij heeft dat er mee te maken dat veel mensen een collectieve depressie verwarren met een individuele depressie. Met andere woorden: wat er allemaal in de buitenwereld gebeurt, hoeft helemaal geen gevolgen te hebben voor hoe jij je als individu voelt. Want hoe jij je als individueel persoon voelt, kun je altijd zelf bepalen, ongeacht de externe omstandigheden. Juist in deze buitengewone tijden van corona is een positieve mindset, zoals je het ook zou kunnen noemen, belangrijker dan ooit. En je mindset of state of mind – vrij vertaald ‘de staat van je geest’ – kun je dus grotendeels zelf beïnvloeden.

 

Zo worden wij dagelijks bedolven onder een stortvloed aan informatie. Welnu, je kunt zelf bepalen welke informatie je al dan niet toelaat tot je geest. Te veel negatieve berichtgeving is als vergif voor je geest. Ben je iemand die de hele dag niets anders doet dan het wereldnieuws volgen en zuig je alle onheilspellende coronascenario’s van virologen als een spons op? Geen wonder dat je geest daardoor op den duur wordt vergiftigd en je een makkelijke prooi bent voor angst en depressieve gevoelens. Om dat laatste te voorkomen, kijk ikzelf bijvoorbeeld alleen maar naar het Acht Uurjournaal en laat ik al die talkshows waarin virologen en andere experts aanschuiven aan mij voorbijgaan. Wat belangrijk voor mij is om te weten, komt op de een of andere manier toch wel tot mij, en zo houd ik mijn geest opgeruimd en fris.

 

Maar het lijkt wel alsof veel mensen als het ware verslaafd zijn aan slecht nieuws en dagdagelijks hun gemoed laten bepalen door zaken die elders in de wereld gebeuren. Vaak zijn dit ook dezelfde mensen die de innerlijke overtuiging hebben dat het leven zwaar is. Die constant tegen zichzelf zeggen dat het leven moeilijk en oneerlijk is. Maar als je constant tegen jezelf zegt dat het leven zwaar, moeilijk en oneerlijk is, dan is de kans groot dat je het leven ook als zwaar, moeilijk en oneerlijk zult ervaren.

 

Omgekeerd geldt dat mensen die het leven als iets moois en makkelijks zien en dat je de dingen in het leven moet nemen zoals ze komen, meestal ook een mooi en makkelijk leven hebben en als het ware als een dartel hertje door het leven huppelen. En dat terwijl de omstandigheden waarin deze schijnbaar gelukkig uitverkorenen leven exact dezelfde zijn als die van de bovengenoemde ‘treurwilgen’.

Hoe dit komt? De Romeinse filosoof Marcus Aurelius verwoordde het ooit heel treffend: ‘Het geluk van het leven hang af van de kwaliteit van je gedachten.’ Anders gezegd: de gedachten die je dagelijks hebt en de manier waarop je tegen het leven aankijkt, bepaalt grotendeels hoe je je voelt, en dus ook je levensgeluk.

 

Dat is overigens niets zweverigs, maar juist iets heel praktisch. Wie bijvoorbeeld altijd klaagt niet genoeg geld te hebben en dit maar vaak genoeg tegen zichzelf zegt, zal hoogstwaarschijnlijk ook nooit van z’n leven genoeg geld hebben. Dat is wat je noemt een ‘selffulfilling prophecy’. Want het zijn dit soort innerlijke, vaak van jongs af aan ingeprente overtuigingen waarmee wij ons eigen leven vormgeven. Soortgelijke hardnekkige overtuigingen zijn bijvoorbeeld ‘Ik ben niet goed genoeg zoals ik ben’, ‘Ik mag geen fouten maken’, ‘Wat zullen anderen wel van mij denken?’, ‘Ik heb dit geluk niet verdiend’, Ik ben niet tevreden met mezelf’, ‘Ik moet mijn best doen om erkend te worden’, ‘Dat red ik nooit’ of ‘Het is mijn schuld’.

 

Deze innerlijke overtuigingen hebben stuk voor stuk gemeen dat zij uitgaan van een bepaald tekort of bepaalde tekortkoming bij jezelf, die echter met de werkelijkheid bijna nooit iets van doen hebben. Vandaar ook dat je vaak hoort: je grootste vijand ben jezelf. De Duitsers hebben een mooi woord voor dit soort niet-reële gedachten: Mangelgedanken. Deze overtuigingen – waarvan ieder van ons er wel een aantal heeft - zijn echter altijd gebaseerd op angst, en daarmee zijn wij weer aangekomen bij het begin van mijn betoog. Alles wat wij in het leven doen – letterlijk álles – doen wij uit angst of liefde. Een tussenweg is er niet. Maar waar angst is, kan geen liefde zijn en waar liefde is, kan geen angst zijn. Voor welke weg jij kiest – die van liefde of angst - is geheel aan jou.  

 

 

 

 

 

Commentaren: 0